تحلیل دانش بومی در سازمان اجتماعی تولید کشاورزی و نظام آبیاری منطقه مورد مطالعه : روستای روزکین بخش ساردوئیه -شهرستان جیرفت

Authors

  • آذرنیوند, حسین
  • اسکندری دامنه, حامد
  • قربانی, مهدی
Abstract:

ابتکارات محلی به عنوان فعالیت‌های دسته‌جمعی خاص، بدون کمک یا مشوق خارجی، به منظور کنترل آب‌های زیرزمینی و سطحی تعریف شده است. از طرفی دیگر، یکی از مهم‌ترین رویکردهای مدیریتی در منابع آب، رویکرد مدیریت اجتماع محور است که تاکید بر ظرفیت‌سازی و نهادسازی در جوامع محلی برای مدیریت مشارکتی منابع آب دارد. ساختارهای اجتماعی منابع آب، یکی از ابعاد دانش بومی در جوامع روستایی ایران محسوب می‌شود که ضرورت دارد در مدیریت منابع آب علاوه بر تحلیل دانش بومی، ساختارهای اجتماعی مرتبط با آن نیز مورد تحلیل قرار گیرد. هدف اصلی در این مقاله تحلیل دانش بومی در سازمان اجتماعی تولید کشاورزی و نظام آبیاری در روستای روزکین بخش ساردوئیه شهرستان جیرفت است. در این مطالعه، بر اساس روش‌های مردم‌شناسی و رویکردهای کیفی از جمله مشاهده مستقیم و مشارکتی محقق و مصاحبه سازمان یافته با 32 نفر از افراد مطلع و آگاه (کلیه کشاورزان) استفاده شده است. در روستای روزکین ساختار اجتماعی خاصی بر مدیریت منابع آب حاکم است که قدمتی بیش از 100 سال دارد. همیاری در مدیریت منابع آب، یک اصل اساسی در این روستا محسوب می‌شود؛ در این روستا تعداد 10 تشکل یا گروه محلی برای مدیریت منابع آب شکل گرفته که هر گروه از ارباب و زَعیم تشکیل شده است. به طور کلی می‌توان بیان نمود که، با گذشت زمان، ضمن پایداری سنت‌های محلی در مدیریت منابع آب، پایداری اجتماعی و فرهنگی بهبود یافته و تنازعات اجتماعی در بین ذینفعان محلی در این منطقه کاهش یافته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ابتکارات محلی و دانش بومی در مدیریت اجتماع محور منابع آب (منطقۀ مورد مطالعه: روستای روزکین، بخش ساردوئیه، شهرستان جیرفت)

ابتکارات محلی از سویی به عنوان فعالیت‌های دسته جمعی خاص، بدون کمک یا مشوق خارجی به منظور کنترل آب‌های زیرزمینی و سطحی تعریف شده است و از سوی دیگر، یکی از مهم‌ترین رویکردهای مدیریتی در منابع آب، رویکرد مدیریت اجتماع محور است که تأکید بر ظرفیت‌سازی و نهادسازی در جوامع محلی برای مدیریت مشارکتی منابع آب دارد. ساختارهای اجتماعی منابع آب یکی از ابعاد دانش بومی در جوامع روستایی ایران محسوب می‌شود که ض...

full text

تحلیل ساختار اجتماعی و دانش بومی ایل محمدی سلیمانی شهرستان جیرفت

دانش بومی در تعامل و هماهنگی بومیان (روستائیان، کوچ­نشینان، جنگل­نشینان) با محیط پیرامون آنها بوجود می­آید. از این رو بومیان از طریق همسو و هماهنگ کردن خود با محیط به کسب دانشی نائل می­شوند که چون خاص محیط آنان است به نام دانش بومی نامیده می­شود. در این پژوهش سعی شده است ضمن معرفی ساختار اجتماعی عشایر محمدی سلیمانی بخش اسفندقه شهرستان جیرفت به نقش دانش بومی، شناخت و بهره­گیری از آن در بهبود وضع...

full text

شناسایی و تحلیل عوامل تاثیرگذار بر آسیب‌پذیری مساکن روستایی (مورد مطالعه: روستای هوکرد، شهرستان جیرفت)

مسکن روستایی یکی از عوامل مهم در توسعه پایدار به­شمار می­رود که در مقایسه با سکونتگاه­های انسانی در مراکز شهری، همواره در معرض آسیب­پذیری بیشتری قرار دارد. با توجه به اهمیت مساله، هدف اصلی این تحقیق شناسایی و تحلیل عوامل تاثیرگذار بر آسیب­پذیری مسکن در روستای هوکرد در شهرستان جیرفت بود. جامعه آماری این تحقیق را تمامی سرپرستان خانوار ساکن در روستای هوکرد تشکیل دادند (420N=) که با توجه به جدول با...

full text

بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و کارآفرینی در صنعت گردشگری روستایی (مطالعه موردی: بخش ساردوئیه، شهرستان جیرفت)

این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی و باهدف بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و کارآفرینی در صنعت گردشگری روستایی بخش ساردوئیه واقع در شهرستان جیرفت انجام شد. جامعه آماری آن، اهالی روستایی بخش ساردوئیه واقع در شهرستان جیرفت بودند که با استفاده از روش نمونه گیری ساده متناسب با حجم، 360 نفر انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. از روش پیمایشی به صورت ابزار پرسشنامه در قالب نظرات خبرگان و صاحب نظران امر بهره برد...

دانش بومی و سنت های محلی در تولید و مدیریت محصولات شیری دام گوسفندی(مطالعه موردی: روستای تاکُر- شهرستان نور)

دانش بومی هر سرزمین چگونگی فهم و نگرش مردم به جهان بوده که نتیجه سال­ها تجربه نیاکان در بهره­برداری بهینه از منابع پیرامون انسان­ها را نشان می­دهد. پافشاری بر انتقال فناوری و بی­توجهی به دانش بومی نه‌تنها باعث تخریب رابطه انسان با محیط وی شده است که موجبات بروز خلل در برنامه­های توسعه پایدار را نیز فراهم آورده است. این تحقیق با مرور بخشی از دانش بومی منطقه بر سنت­های محلی در تولید و مدیریت فرآو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 3

pages  1- 26

publication date 2016-05

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023